Je vraagt je soms af wat ouders bezielt als ze hun kind een naam geven. Het leek Ronald Winner in 1991 een goede idee om zijn dochter Reality te noemen. En dan wordt er dertig jaar later een waargebeurde film over haar gemaakt. Wie bedenkt zoiets. Hoe dan ook, de film Reality (VS, 2023) gaat over Reality Winner, die in 2017 door de FBI werd opgepakt voor het openbaar maken van een geheim inlichtingenrapport over Russische inmenging in de presidentsverkiezingen van 2016. We zien hoe Reality (gediplomeerd vertaalster Farsi en Pashto) bij haar huis aangesproken wordt door twee agenten met een huiszoekingsbevel. Opvallend is haar reactie – volledige medewerking, hooguit bezorgd over haar hond en kat. Ook een tijdje later tijdens de ondervraging blijft ze correct en beheerst, al wordt ze wel steeds onrustiger door het [Lees meer…]
Nu op Netflix: doodnormale massamoordenaars
Ordinary Men van Christopher Browning is het onthutsende verhaal over een groep doodnormale burgers van middelbare leeftijd uit Hamburg, die als Reserve Politie Bataljon 101 in juni 1942 naar Oost-Polen wordt gestuurd als ordedienst. Het zijn middenstanders, ambtenaren, ambachtslieden en enkele politieagenten. Gewone doorsnee burgers, vaak met vrouw en kinderen, en zonder speciale interesse in politiek – laat staan sympathie voor de nazi’s. Ze zouden in het oosten geen zware taak krijgen, werd hun voorgespiegeld. De orde handhaven, en waar nodig het leger assisteren bij bepaalde activiteiten. Binnen een paar weken krijgen ze de opdracht in het plaatsje Józefów vijftienhonderd joden dood te schieten. Hun commandant, majoor Wilhelm Trapp, geeft degenen die dat willen de gelegenheid zich terug te trekken. Enkele van de vijfhonderd manschappen van Bataljon 101 nemen het aanbod aan. De rest gaat aan het [Lees meer…]
’69
Billy Bob Thornton is vooral bekend als acteur, regisseur en scenarioschrijver. Maar zijn echte passie is muziek. Tijdens een toernee met zijn band The Boxmasters in Canada werd hij op televisie geïnterviewd. Tegen de afspraak in werd gevraagd naar zijn filmcarrière. Woest kapte hij het gesprek af, en vervolgens zelfs de hele tournee (prestigieus in het voorprogramma van Willie Nelson). Die muzikale bezieling zie je ook aan het haast obsessieve tempo waarmee nieuwe albums worden uitgebracht: niet minder dan vijf sinds 2020. The Boxmasters presenteren met hoorbaar plezier een aanstekelijke cocktail van pop, country en twang die sterk doet denken aan de muziek uit de jaren zestig. Mocht [Lees meer…]
Hans Tentije 1944-2023
In zijn bundel Deze oogopslag uit 2004 reist de dichter Hans Tentije (afgelopen donderdag overleden) door Europa. Hij voert ons naar Duitsland, Italië, Nederland, Tsjechië, Hongarije en Frankrijk. De reis begint in Berlijn, in de Ansbacher Strasse, zo’n tien minuten lopen van de Kurfürstendamm. We krijgen de sleutel die toegang geeft tot een statig pand. Een riant, vooroorlogs appartementengebouw, deftig, gedistingeerd. Geen roede ligt scheef op de pluchen loper. Maar er deugt iets niet. Wat is dat ‘duister’ dat uit de lambrisering opkruipt? Wat is – of was – hier aan de hand? Welk [Lees meer…]
Én Hildebrand, én Beets
Zoals in veel gemeenten is er in Hengelo een Nicolaas Beetsstraat. Gelukkig zijn er ook heel wat gemeenten met een Hildebrandstraat. Maar Hengelo koos een halve eeuw geleden dus voor de echte naam van de schrijver van de Camera Obscura. Dat is een aanfluiting, want Nicolaas Beets heeft, na die briljante Camera Obscura onder de naam Hildebrand, nooit meer iets geschreven wat van belang is. Toen hij eenmaal dominee was, produceerde Beets de rest van zijn lange leven een eindeloze hoeveelheid volstrekt onleesbare stichtelijkheid, waarvan slechts twee regels de moeite waard zijn om te onthouden: ‘God ging voorbij; / Neen, niet voorbij, hij toefde’. In zijn boekje Merkwaardigheden rond de Camera Obscura probeert Godfried Bomans een verklaring te vinden voor ‘Het mysterie Beets’: hoe kan het toch dat ‘een jonge man van even in de [Lees meer…]
Zo gaat dat
Beste Meanderende Redactie,
Dank om in de afgelopen Meander aandacht te besteden aan Richard Minne.
Tot tweemaal toe: in de klassieker en in de sectie ‘Vergeten Dichters’.
Het toeval wil dat ik jullie bijgaande foto wenste te sturen.
Genomen op de plek waar hij indertijd woonde, toen hij met z’n brieventas onder de arm de bus [Lees meer…]
Moorddadige hebzucht
Het verhaal van Killers of the Flower Moon is inmiddels wel zo’n beetje bekend. En zo niet, dan helpt de trailer je al een gevaarlijk eind op weg. Amerika, begin vorige eeuw, olie, indianen, blanken, hebzucht, moord. Misschien had er met secuur monteren een kwartiertje af gekund, maar het is goed dat regisseur Martin Scorsese uitgebreid (ruim 200 minuten) de tijd heeft genomen om de verschillende karakters en intriges breed uit te meten. Want die zijn interessant genoeg. De belangrijkste personages zijn Ernest Burkhart (Leonardo di Caprio), zijn oom William ‘King’ Hale (Robert de Niro) en zijn echtgenote Mollie Kyle (Lily Gladstone), een Osage-indiaanse. Hale is een nietsontziende smeerlap, die alleen maar uit is op de olierijkdom van de Osage. Burkhart is zijn onnozele neef, die zich zonder nadenken voor Hale’s karretje laat spannen: trouwen met Mollie, zodat [Lees meer…]
Lentefanfare
De Lente komt zoo dapper aan.
Hobooien zijn ’t en zilveren fluiten.
De weduw kijkt voor het eerst weer buiten,
doet haar gekleurde jak weer aan.
Zoo zal de wereld blijde staan
vooral als bij het avondtuiten
[Lees meer…]
Tweehonderd geiten per bijbel
Hoofdstuk 7 van The Bookseller of Florence gaat over het vervaardigen van manuscripten in de tijd van Vespasiano da Bisticci. Af en toe maakte hij gebruik van papier. Maar doorgaans vroegen zijn klanten om perkament. Ross King vertelt wat daar allemaal bij kwam kijken. “Perkament werd gemaakt van de huiden van schapen, geiten en soms ezels. Het mooiste en duurste materiaal om op te schrijven was kalfshuid. De beschikbaarheid van huiden voor perkament hing altijd af van de [Lees meer…]
Boekverkoper in Florence
De Via del Proconsolo in Florence loopt van de Dom naar het Uffizi Museum. De straat werd in de vijftiende eeuw de Via dei Librai genoemd, de Straat van de Boekverkopers. Op nummer 24 zit nu een modezaakje, maar ooit was dit pand het epicentrum van de Florentijnse literaire en culturele renaissance. Hier zetelde Vespasiano da Bisticci (1421-1498). De Canadees Ross King schreef een mooi boek over hem: The Bookseller of Florence. King vertelt hoe Vespasiano – van eenvoudige komaf – uitgroeide tot de belangrijkste boekverkoper van de stad, misschien wel van heel het toenmalige Italië. Hij liet prachtige manuscripten vervaardigen, voor alle hoge heren van zijn tijd. Precies in zijn tijdsgewricht kwamen de teksten uit de klassieke oudheid boven water. Vespasiano liet ze vertalen in modern Latijn en organiseerde vanuit zijn uitgebreide manuscriptenfabriek voor een brede verspreiding – uiteraard met [Lees meer…]