Wie Hilary Mantel’s Wolf Hall-trilogie over het leven van de fenomenale Engelse staatsman Thomas Cromwell uit heeft en nu wel eens wil weten hoe het echt zat, kan terecht bij Diarmaid MacCulloch’s biografie Thomas Cromwell, A Life. Hilary Mantel zelf noemde dit boek de biografie ‘waar we vierhonderd jaar op hebben gewacht’. Waar Mantel – uiteraard – vooral het persoonlijke verhaal vertelt, gaat MacCulloch op zoek naar de briljante politicus; waar hij vandaan kwam, wat hem opstuwde, wat hij teweegbracht, en wat zijn ondergang werd. Cromwell was een groot strateeg – maar te eigenwijs en eigengereid om ook een groot tacticus te zijn. MacCulloch legt uit dat Cromwell in zijn duizelingwekkende carrière (zoon van een dronken hoefsmid die uitgroeit tot tweede man van het koninkrijk) altijd twee prioriteiten had: het totstandbrengen van een religieuze revolutie in Engeland en het waarborgen van de eer van zijn familie. Zijn onvoorwaardelijke dienstbaarheid aan de onuitstaanbare, onberekenbare en levensgevaarlijk wispelturige koning Henry VIII was in beide opzichten van het allergrootste belang. In zijn ongekende ambitie was Cromwell nauwelijks te stuiten. Hij hield zich bezig met de hervorming van de politiek, de introductie van de Reformatie, de ontmanteling van het Engelse katholieke kloosterleven, een grootscheepse modernisering van de infrastructuur, een ingrijpende herziening van het rechtsysteem, de modernisering van het belastingsstelsel en het naar believen van de koning opsnorren en vervolgens onttronen van steeds weer nieuwe koninginnen – headhunter in optima forma. Uiteindelijk weet Cromwell allerwegen zoveel weerstand (en weerzin) op te roepen, dat ook Henry zijn handen van hem aftrekt. Zeker nadat bleek dat de Duitse huwelijkskandidate Anna van Kleef, opnieuw een trofee van Cromwell, in het echt stukken lelijker was dan op het schilderij van Holbein. De beul levert volgens een eerdere biograaf prutswerk, schrijft MacCulloch, hoewel een betrouwbare ooggetuige verklaart dat het hoofd er wel degelijk in één slag af was. “Either way, even botched beheadings are soon over.” Een roemloos einde van de ‘Minister van Alles’, zoals Hilary Mantel hem noemt in een BBC-documentaire. Maar niet het einde van zijn gedachtegoed. Politiek gezien loopt er bijvoorbeeld een directe lijn van Cromwell naar de Verenigde Staten, aldus MacCulloch.
Zie ook: Fixer in de coulissen
Geef een antwoord