De film J’accuse (2020) van Roman Polanski begint met een breed uitgemeten scène waarin de joodse kapitein Dreyfus vanwege vermeende spionage uit het Franse leger wordt gezet. Eigenlijk heeft kolonel Piquart het zelf ook niet zo op de Joden, maar als hij – als baas van de binnenlandse veiligheidsdienst – ontdekt dat er niet veel klopt van de beschuldigingen, besluit hij de kwestie tot op de bodem uit te zoeken. De zaak Dreyfus hield Frankrijk aan het eind van de negentiende eeuw twaalf jaar bezig, waarbij het antisemitisme hoog oplaaide. Polanski laat zien hoe gemakkelijk je de zondebok wordt, en hoe moeilijk het is om dan nog je onschuld te bewijzen. Of hij daarmee ook zijn eigen levensgeschiedenis becommentarieert, zoals in bijna alle recensies wordt gesuggereerd, is hooguit interessant als je onderzoek wilt doen naar Polanski’s creatieve inspiratie. Het gaat immers uiteindelijk om het resultaat. En dat is een bijzonder fraai geënsceneerd beeld van een tijdperk waarin elegante mannen met parmantig opgeborstelde snorren het voor het zeggen hebben en waarin eigenbelang, ijdelheid, vooroordelen en vriendjespolitiek de boventoon voeren. En als je denkt – eind goed, al goed, dan neemt het verhaal toch nog een verrassende wending.
J’accuse is te zien op Picl.
Geef een reactie